Hoe waardensturing je als organisatie beter wapent tegen een pandemie

Wetenschappers maken twijfel altijd tot hun bondgenoot. Een houding die ons ook in ons werk in de zorg, en zeker bij een pandemie, van pas kan komen. Kunnen omgaan met het onvoorspelbare, je wendbaar opstellen. Je als organisatie laten sturen vanuit waarden die je – als je oog in oog staat met het onvoorziene – helpen om keuzes te maken en beslissingen te nemen. Op naar een nieuwe organisatiecultuur.

‘Wendbaarheid’

Los van het voorbereid zijn op, of het kunnen managen van, de effecten van een pandemie op je organisatie, is het belangrijk om stil te staan bij de manier waarop je organisatie is gestructureerd, welke cultuur er heerst, welke rol iedereen heeft enz. Als organisatie kan je werken aan een cultuur die je beter zal wapenen tegen noodsituaties als een pandemie. De ‘nieuwe’ organisatiecultuur kenmerkt zich vooreerst door flexibiliteit of wendbaarheid. Niets is zeker, tenzij dat niets zeker is. Werk aan een cultuur die onzekerheid toelaat, die toelaat rap mee te veren met de verandering, steeds te kunnen evalueren, actualiseren en bijsturen. Omring je met mensen die niet hetzelfde denken als jij. De confrontatie met nieuwe en vaak onverwachte inzichten maakt dat je zelf beter gewapend bent om met onzekerheden om te gaan. Vele wendbare personen maken samen deze flexibele cultuur. In de mate dat schaarste op de arbeidsmarkt geen hinderpaal is, kies dan bewust voor deze profielen in je aanwervingsstrategie.

Kennismanagement en leercultuur

Hoe ga je als organisatie om met kennis die binnenkomt? Als je ze efficiënt verwerft (vb investeren in opleiding) , ze vastlegt en documenteert, en ook nog eens deelbaar maakt, kan iedereen er beter van worden, zo ook de organisatie. Noodzakelijk is ook dat iedereen wil leren en bijleren in de organisatie (leercultuur). Dat is doorgaans een proces van lange adem, begin er daarom nu mee!

Centraliseer kennis, expertise en vaardigheden intern
Investeer in digitalisering en ICT
Investeer in kennisdeling en met name mogelijkheden, kennis en vaardigheden om informatie te delen en te werken op afstand.
- Maak werk van een intern deelplatform (liefst digitaal) waar essentiële info (belangrijke beslissingen van het management, verslagen van crisis-of andere werkgroepen … ) ter beschikking zijn van de ganse organisatie. Dit kan vb. een ‘deelsite’ op je website zijn die zich toespitst op het reilen en zeilen van je organisatie tijdens de pandemie.
- Maak het consulteerbaar op eigen initiatief van de medewerker die hier nood aan heeft.
- Maak medewerkers verantwoordelijk voor eigen leervragen, en beloon dit.
Werk met kleinschalige teams, die zelf verantwoordelijk zijn voor de taken die hun team/werking aanbelangen.
Indien van toepassing: Zet VTO in om opgebouwde expertise vanuit het netwerk (organisatie, personeel, samenwerkende diensten, cliënten en entourage) bij iedereen van de organisatie over te brengen.

Inspirerend en participatief leiderschap gaat uit van vertrouwen

Een nieuwe organisatiecultuur houdt ook rekening met een nieuwe vorm van leiderschap. In de plaats van sturend en controlerend leiding geven, komt samen denken en beslissen op de voorgrond. De leidinggevende geeft zijn medewerkers vertrouwen om mee het roer in handen te nemen. Vertrouw op de professionaliteit en het discretionair handelen van je social professionals. Stel je vragen als: is het nodig om werkuren minutieus te registeren? Dit geldt ook voor je cliënten of bewoners: moet alles tot in detail in contracten gegoten worden?

Interdisciplinaire samenwerking en collectieve intelligentie

We hebben dikwijls de idee dat dé experten, dé specialisten of hét beleid het allemaal weten of zouden moeten weten. Stap daarvan af. Zowel experten die advies geven of beslissingen aansturen als mensen die effect zullen ondervinden van de beslissing (vb teamcoaches van de cliënten) komen samen al dichter bij de juiste beslissing. Bekijk je organisatie vanuit verschillende perspectieven, disciplines die met elkaar verbonden zijn, en evenwaardig aan elkaar. Het management moet over een goede zoekstrategie beschikken om de juiste antwoorden te vinden.